Het Topconsortium voor Kennis en Innovatie (TKI) voor ICT heeft vier projecten gehonoreerd binnen het Strategisch Programma Veiligheidsmarkt (SP-V). De call is een initiatief vanuit de Kennis- en Innovatieagenda (KIA) Veiligheid.
Doel is om de topsectoren te mobiliseren voor Defensie in de periode 2025 – 2027, waarbij de focus op de veiligheidsmarkt ligt. Het gaat in de kern om een samenwerking tussen Defensie en Topsector HTSM, maar omdat er veel raakvlakken bestaan met Topsector ICT en de KIA Digitalisering heeft TKI ICT 1,2 miljoen euro aan middelen beschikbaar gesteld. Het gaat om middelen voor publiek-private samenwerkingen om relevante projecten op het gebied van de digitale sleuteltechnologieën AI/Data en Cybersecurity Technologies te financieren.
Het gaat om de volgende toegekende projecten:
- INSYST (Inherent cybersecurity through system thinking)
- CyGENT (Cyber Governance and AI-Driven Threat Management)
- CYDES (Cybersecurity Decentrale Energiesystemen)
- INVISE (Geïntegreerde visualisatie en semantiek voor next-gen digital twins)
Meer over INSYST
INSYST (Inherent cybersecurity through system thinking) is een project waarbij TNO de penvoerder is. Verder zijn Damen Schelde Naval Shipbuilding, Universiteit Twente en RH Marine Netherlands betrokken bij dit project. Het consortium wil de maritieme industrie voorzien van technologische oplossingen voor het toepassen van cybersecurity-by-design en de initiële validatie hiervan in een representatieve omgeving. De indieners streven naar het ontwerpen en ontwikkelen van systemen die inherent cyberveilig en weerbaar zijn en zich aanpassen aan veranderende cyberdreigingen. De aanpak is gebaseerd op systeemdenken en richt zich op het integreren van ‘shift-left’ beveiligingsprincipes.
INSYST richt zich op twee veelvoorkomende cybersecurity-uitdagingen:
- Softwaretesten is vaak handmatig en arbeidsintensief, wat leidt tot onvoldoende geteste software en potentiële kwetsbaarheden. INSYST toont technologie voor geautomatiseerd, schaalbaar testen die minder inspanning vergt van engineers en testers.
- Vulnerability management gebeurt vaak generiek, zonder rekening te houden met de specifieke context. INSYST ontwikkelt een risicogebaseerde aanpak om kwetsbaarheden in maritieme autonome systemen contextbewust te beoordelen en te prioriteren. Dit stelt operators in staat zich te richten op de meest kritieke bedreigingen.
De uitkomsten van dit project worden gevalideerd in representatieve testomgeving en kunnen worden doorontwikkeld voor andere systemen en sectoren. Bredere validatie in complexere use-cases kan toepasbaarheid verder onderbouwen.
Meer over CyGENT
Het project Cyber Governance and AI-Driven Threat Management, kortweg CyGENT, van de Universiteit Twente richt zich op de groeiende dreiging van door AI aangedreven malware. Dit type malware past in real-time aanvallen aan en optimaliseert deze, waardoor traditionele cybersecurity-verdedigingen niet meer effectief zijn. Door gebruik te maken van grootschalige dreigingsdatasetdeling en transparantie-tools zoals VirusTotal, heeft het project als doel de malwareclassificatie te verbeteren door AI-gedreven van niet-AI-gedreven dreigingen te onderscheiden.
Het consortium achter dit project – bestaande uit de Universiteit Twente en Disem Institute – ontwikkelt voorspellende modellen om toekomstige cyberaanvallen te anticiperen en simulatiemodellen te updaten om de reële, door AI aangedreven dreigingen te weerspiegelen. Het doel is om besluitvorming voor managers te verbeteren, zodat zij middelen effectief kunnen toewijzen en zich proactief kunnen verdedigen tegen opkomende cyberdreigingen, terwijl zij worden getraind in risicomanagement door simulaties.
Meer over CyDES
CyDES (Cybersecurity Decentrale Energiesystemen) richt zich op cybersecurity-by-design in de ontwikkeling van decentrale energiesystemen. Voor dit project is Fontys Hogeschool de penvoerder. Verder zijn de mkb-bedrijven Power to Power en Fluidwell bij dit project betrokken.
Door de energietransitie ontstaan nieuwe uitdagingen om voldoende waarborgen te garanderen. Zeker bij decentrale energiesystemen waarin veel talrijke componenten op verschillende locaties worden ingezet. Bovendien zijn die systemen kwetsbaar door de bijkomende digitalisering. Het inbouwen van extra zekerheden is noodzakelijk. Door groene waterstof decentraal te produceren, ontstaan belangrijke voordelen, zoals versnelling in de transitie en kostenreductie. Dit is niet zonder risico en vraagt om aanvullende veiligheidsmaatregelen voor alle componenten van het systeem.
Dit project levert een toolkit op met praktische hulpmiddelen, zoals checklists en beveiligingsprotocollen, die betere cybersecurity waarborgen geeft aan industriepartners die decentrale energiesystemen ontwikkelen. Daarnaast wordt een referentie-architectuur ontwikkeld voor de specifieke situatie van zowel gedecentraliseerde fysieke infrastructuur als een centraal Energie Management Systeem. Het onderzoek identificeert ook beveiligingsmaatregelen die voortvloeien uit de relatief nieuwe functionaliteit van digital twins. De resultaten worden gevalideerd in de casus van projectpartners, maar zijn ook breder toepasbaar rondom veiligheid van decentrale energiesystemen.
Meer over INVISE
Het laatste gehonoreerde project betreft INVISE, dat zich richt op geïntegreerde visualisatie en semantiek voor next-gen digital twins. INVISE is een samenwerking tussen het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV) en uCrowds, waarin nauw wordt samengewerkt met de Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland. De nadruk ligt op de KIA Sleuteltechnologie Digital Twinning and Immersive Technologies. Het consortium ontwikkelt algoritmen voor correcte integratie van visuele (3D) en semantische (2D) data in digital twins. Het doel is realistische en betrouwbare simulaties van mensenmassa’s mogelijk te maken voor toepassingen in crisisbeheersing en civiele en militaire veiligheid.
Het project start met een grondige vergelijking van de verschillende databronnen en het identificeren van de huidige tekortkomingen. Op basis hiervan worden algoritmen en datastructuren ontwikkelt voor 3D en 2D data-integratie. Dit wordt vervolgens geïntegreerd in de digital twin, SimCrowds. Het nieuwe prototype wordt getest met historische gegevens van evenementen (zoals SAIL Amsterdam 2025) en ook real-time tijdens evenementen in 2026 (zoals Koningsdag). Daarbij wordt ook gekeken naar gebruiksgemak, betrouwbaarheid en acceptatie door eindgebruikers.
Door het combineren van verschillende databronnen in een coherente, digitale representatie van de werkelijkheid ontstaat een systeem dat observeert, real-time leert en in de toekomst kan handelen. Dit ondersteunt de ontwikkeling van digital twins richting autonome systemen die interacteren met de werkelijkheid in dynamische omgevingen zoals evenementen, evacuaties en militaire dreigingen. Het prototype van deze digital twin is straks zowel civiel als militair toepasbaar en kan bijvoorbeeld worden ingezet voor verbeteren van doorstroom, plannen van evacuaties, trainen van veiligheidsdiensten en live bijsturen tijdens evenementen.
Meer informatie over het Strategisch Programma Veiligheidsmarkt