SIDN fonds en Digital Holland stellen via een nieuwe call, die vanaf vandaag opengaat, middelen beschikbaar voor innovatieve projecten die samenwerken aan een onafhankelijke digitale toekomst. Via de themacall ‘De transitie naar digitale autonomie’ zijn we op zoek naar aanvragen van consortia waarin technologie-aanbieders, kennispartijen en partijen die in hun organisatie een pilot willen doen met elkaar samenwerken.
- Voorwaarde is dat de aanvraag wordt ingediend door een kennisinstelling.
- Voor deze call is per project een maximaal budget van 200.000 euro beschikbaar, met een maximum van 120.000 voor de kennisinstelling. Het totale budget bedraagt 1 miljoen euro.
- Cofinanciering (minimaal 20 procent) en gelijkwaardige samenwerking tussen kennisinstelling, minimaal één bedrijf en éen publieke partner die toe wil groeien naar meer digitale autonomie is een vereiste.
- Projecten richten zich op technologie die is uitgegeven onder open source-licentie en maken gebruik van open standaarden.
- Projecten passen binnen de centrale missie van Digital Holland zoals beschreven in de Kennis- en Innovatie Agenda (KIA) 2024-2027 van de KIA Digitalisering.
- Projecten voldoen aan de algemene voorwaarden van SIDN fonds.
- De call gaat open op woensdag 10 december 2025 om 13:00 uur; de deadline om een projectvoorstel in te dienen is 23 februari 2026 om 13:00 uur en verloopt via het aanvraagsysteem Fundpro.
Waarom deze call?
Digitale soevereiniteit staat prominent op de agenda. Niet alleen omdat er sprake is van afhankelijkheden en kwetsbaarheden op systeemniveau, maar ook omdat de geopolitieke situatie substantieel veranderd is. Vooral voor overheden en publieke organisaties kan het problematisch zijn als ze (te) sterk afhankelijk zijn van hyperscalers en andere dominante technologieplatformen. Dat maakt onze economie, samenleving, democratie en rechtsstaat in toenemende mate kwetsbaar.
Om te voorkomen dat we de regie over onze kernprocessen verliezen is er behoefte aan een transitie naar digitale autonomie. Dit is een kwestie van lange adem: bestaande alternatieven kunnen nog niet concurreren met de diensten die nu door dominante technologieplatformen worden geleverd. Om onze afhankelijkheid duurzaam te verminderen, moeten we een goed beeld hebben van wat onze digitale kroonjuwelen zijn, hoe we die willen beschermen en welke exit-strategieën nodig zijn.
Nader onderzoek is nodig om te verduidelijken waaraan alternatieven moeten voldoen om door te groeien tot volwaardige oplossingen. SIDN fonds opent daarom samen met Digital Holland de call ‘Transitie naar digitale autonomie’. Deze call is gericht op onderzoek in pilotprojecten die helpen om onze afhankelijkheid van niet-Europese digitale infrastructuur en technologie duurzaam te verminderen en de transitie naar digitale autonomie te versnellen.
Hier zijn we naar op zoek?
We zijn op zoek naar projecten waarin in de praktijk (bestaande) alternatieven worden toegepast en getest. Hierbij werken kennisinstellingen samen met bedrijven en partijen die binnen hun organisaties toe willen groeien naar meer digitale autonomie. De pilots moeten laten zien hoe de transitie naar digitale autonomie vorm kan krijgen door er in de praktijk mee te experimenteren. De projecten verhelderen waaraan alternatieven moeten voldoen om door te kunnen groeien tot volwaardige vervangers.
Relevante vragen die in de praktijk getest kunnen worden zijn bijvoorbeeld:
- Wat zijn de technisch noodzakelijke stappen?
- Wat is nodig om alternatieven succesvol in te bedden in organisaties?
- Wat zijn de governance uitdagingen?
- Hoe kan dit gestalte krijgen in inkoopvoorwaarden?
- Zijn ook alternatieve bedrijfsmodellen nodig (denk aan steward ownership)?
- Welke exit-strategieën zijn mogelijk?
Focus op maatschappelijk vitale sectoren
De resultaten van de onderzoeksprojecten zijn deelbaar met andere organisaties die hiervan kunnen leren en hierop voort kunnenbouwen. Projecten die focussen op het publieke domein, in het bijzonder maatschappelijk vitale – en daarom kwetsbare – sectoren, zijn met name kansrijk. Dit zijn bijvoorbeeld zorg, onderwijs, energie, media/journalistiek en veiligheid/defensie.
Bij de onderzoeksprojecten in deze call worden bestaande Nederlandse of Europese alternatieven getest, onderzocht en/of doorontwikkeld in een specifieke context. Deze alternatieven moeten onze digitale autonomie niet alleen beschermen omdat ze uit Europa komen en voldoen aan Europese wetgeving, maar ook omdat ze gebouwd zijn met digitale autonomie als ontwerpprincipe. Bijvoorbeeld omdat ze zijn uitgegeven onder een opensource-licentie, gebruik maken van open standaarden, van dataspaces-technologie (gericht op het delen van data in een beschermde op publieke waarden gebaseerde context) of gebaseerd zijn op decentrale, federatieve modellen.
Voorbeelden en denkrichtingen
Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan SURF dat met vijf Nederlandse universiteiten in het onderzoeksconsortium AlgoSoc samenwerkt aan een uitgebreid ondersteuningsframework voor het hoger onderwijs waarbij Nextcloud wordt ingezet als alternatief voor cloud-oplossingen van aanbieders als Amazon, Microsoft en Google. Of het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag, dat de mogelijkheden onderzoekt om Microsoft 365 te vervangen door Open Desk, een open-source alternatief ontwikkeld door The Centre for Digital Sovereignty (ZenDiS).
Meer voorbeelden van denkrichtingen, de exacte call-voorwaarden en criteria en meer informatie over het indieningsproces vindt u op de website van SIDN fonds.
Digital Holland en SIDN fonds organiseren naar verwachting in de tweede helft van januari een webinar van ongeveer een uur, waarin potentiële indieners vragen kunnen stellen over de call. Daarnaast wordt het vrij complexe budgetformulier toegelicht aan de hand van rekenvoorbeelden.
Persoonlijke pitch
Na sluiting van de call (23 februari 2026) wordt een aantal projecten geselecteerd en uitgenodigd om hun idee in persoon te pitchen bij een aantal leden van de raad van advies. Dit zal plaatsvinden op 15 april 2026. Binnen maximaal 3 maanden na sluiting van de call ontvangt u bericht of de aanvraag wordt gehonoreerd.
SIDN fonds ondersteunt meerdere projecten binnen hetzelfde thema zodat deze projecten van elkaars kennis kunnen profiteren. Daarom worden voor de projecten binnen een themacall extra (live) bijeenkomsten georganiseerd om deze kennisuitwisseling te faciliteren. Er wordt van projectdeelnemers verwacht dat zij aanwezig zijn bij deze bijeenkomsten en kennissessies.