Neuromorphic computing – computers die geïnspireerd zijn op de werking van het menselijk brein – biedt een revolutionaire oplossing voor de groeiende energie- en rekenbehoefte van kunstmatige intelligentie. Waar traditionele systemen steeds meer energie en hardware vereisen, maakt neuromorphic computing het mogelijk om sneller, slimmer en met een fractie van het energieverbruik te rekenen.
“Iedereen wil betere en slimmere computers, die meer kunnen met veel minder energie. Door goed samen te werken kunnen we dat hier in Nederland bereiken, onze economie versterken en onze samenleving beter maken”, zegt Johan Mentink, boegbeeld van het neuromorphic computing ecosysteem van Nederland.
Drie concrete stappen
Het actieplan beschrijft hoe Nederland zijn leidende kennispositie kan benutten en economische en maatschappelijke waarde kan realiseren in drie concrete stappen:
- Ecosysteemontwikkeling
Een nieuwe alliantie werkt de roadmap en investeringsagenda verder uit; - Marktgedreven Application Lab
Er moet een nationaal test- en demonstratiecentrum komen waarin neuromorphic hardware en software toegankelijk worden gemaakt voor bedrijven in sectoren als energie, telecom, defensie, medische technologie en halfgeleiders; - Prototyping Facility voor nieuwe technologieën
Het doel is dat er gedeelde faciliteiten komen waarin universiteiten en bedrijven gezamenlijk nieuwe materialen, architecturen en chips kunnen ontwikkelen en testen. Zo wordt de stap van lab naar fabriek gezet.
Strategisch belang voor Nederland en Europa
De groei van datacenters en AI-toepassingen zorgt wereldwijd voor een explosieve stijging in energieverbruik. Neuromorphic computing kan deze trend doorbreken – met een potentiële energiereductie van een factor 10 tot 1.000. Daarnaast draagt de technologie bij aan Europese digitale soevereiniteit en industriële transformatie, doordat Europa hiermee minder afhankelijk wordt van niet-Europese chiptechnologieën.
Sterk fundament
Nederland beschikt al over een indrukwekkend ecosysteem met innovatieve startups zoals Axelera AI, Innatera, en Hoursec, en kennisinstellingen zoals Centrum voor Wiskunde en Informatica (CWI), imec Nederland, Radboud Universiteit, Rijksuniversiteit Groningen, SURF, TNO, TU Delft, TU Eindhoven en Universiteit Twente. Samen met Topsector ICT werken zij aan nieuwe toepassingen, materialen en chiparchitecturen die neuromorphic computing naar de markt brengen.
Het actieplan wordt ondersteund door deze partners en fungeert als vlaggenschipprogramma om investeringen uit zowel publieke als private hoek te stimuleren. In totaal wordt een extra investeringsvolume van zo’n 50 miljoen euro over vijf jaar voorzien, bovenop de huidige investeringen in neuromorphic computing in Nederland.
Veel raakvlakken met andere sleuteltechnologieën
Neuromorphic technologies – ook wel aangeduid als neuromorphic computing, is één van de zeven digitale sleuteltechnologieën van Topsector ICT. De veelbelovende technologie vormt een belangrijke schakel in de verdere verduurzaming en doorontwikkeling van AI. De technologie heeft raakvlakken met maar liefst 5 van de 10 prioritaire sleuteltechnologieën uit de Nationale Technologie Strategie van de Nederlandse overheid. Naast AI/Data en Cybersecurity Technologies, digitale sleuteltechnologieën uit de portefeuille van Topsector ICT, gaat het om Semiconductor Technologies, Quantum Technologies en Optical Systems and Integrated Photonics.
Van 10 tot 13 november 2025 vindt de Innovatiemissie ‘Future of Compute’ naar het Verenigd Koninkrijk plaats. De innovatiemissie kent 3 tracks: AI, geïntegreerde fotonica en neuromorphic computing. Hierbij is voor deelnemers volop gelegenheid om kansen voor onderzoekssamenwerking en zakelijke partnerschappen met Britse partijen te onderzoeken. Het Verenigd Koninkrijk is net als Nederland koploper op het gebied van neuromorphic computing.