De Nederlandse Digitaliseringsstrategie (NDS) is in nauw overleg met gemeenten, provincies, waterschappen, publieke dienstverleners en de verschillende departementen (inclusief het ministerie van Economische Zaken) tot stand gekomen onder voormalig staatssecretaris voor digitalisering Zsolt Szabó (PVV).
Aanvankelijk zou de NDS in maart van dit jaar verschijnen, maar dit werd uitgesteld tot juni. Door de val van het Kabinet-Schoof op 3 juni, in de week dat de NDS naar de ministerraad zou gaan, liep het anders. Szabó’s opvolger Eddie van Marum (BBB) gaf aan de strategie nog voor het reces te willen presenteren. Dat is gelukt: afgelopen vrijdag stond de NDS op de agenda bij de ministerraad, die groen licht gaf.
Van Marum wil nu met volle vaart doorgaan met de NDS. De strategie focust op zes prioriteiten waarop alle overheidsorganisaties als één overheid samen versnellen, volgens het principe ‘centraal afspreken, federatief inrichten’.
Samen versnellen
Het motto van de Nederlandse digitaliseringstrategie luidt: ‘Samen versnellen is de enige optie’. Gemeenten, provincies, waterschappen, publieke dienstverleners en het rijk willen samen de digitale basis van ons land versterken en maatschappelijke uitdagingen aanpakken. In een steeds verder digitaliserende wereld is deze samenwerking tussen overheden essentieel voor een weerbare samenleving en een sterke economie.
De NDS moet moet ervoor zorgen dat niet iedere overheidsorganisatie meer een eigen IT-beleid voert. Daarnaast moet de strategie innovatie bevorderen en een antwoord bieden op het tekort aan digitale professionals. Daarnaast groeit de geopolitieke noodzaak om minder afhankelijk te zijn van buitenlandse technologieaanbieders. Met de NDS focust Nederland op regie, samenwerking, weerbaarheid en een toekomstgerichte aanpak.
Reactie Staatssecretaris Van Marum
Staatssecretaris Van Marum van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties laat in een reactie weten dat de NDS een belangrijke mijlpaal is. “De noodzaak en urgentie om gezamenlijk als één overheid te versnellen in de digitale wereld wordt breed gedeeld. We kunnen ons niet veroorloven om als afzonderlijke organisaties te werk te gaan. Ik ben de provincies, gemeenten, waterschappen en publieke dienstverleners zeer dankbaar voor hun constructieve bijdrage en commitment.”
Digitalisering raakt volgens de staatssecretaris inmiddels elk aspect van onze samenleving en is een onmisbare voorziening geworden, net als voedsel, energie, water en onderwijs. “Nederlanders moeten erop kunnen vertrouwen dat overheidsdiensten eenvoudig werken en goed blijven functioneren. Deze samenwerking geeft mij veel vertrouwen in de toekomst van de digitale overheid.”
Verschillen NDS en NTS
Frits Grotenhuis, directeur van Topsector ICT, is blij met de komst van de NDS. Binnen de Nationale Technologiestrategie (NTS), een ander belangrijk Nederlands beleidskader op het gebied van technologie van het ministerie van EZ, richt Topsector ICT zich onder meer op de ontwikkeling van de Actieagenda’s voor AI/Data en voor Cybersecurity Technologies.
Terwijl de NDS vanuit de koker van het ministerie van Binnenlandse Zaken komt en zich richt op de digitale transitie van de samenleving met als scope brede maatschappelijke impact, richt de NTS zich op de strategische technologiepositie van Nederland, in opdracht van het ministerie van Economische Zaken, waarbij de focus ligt op sleuteltechnologieën en innovatie. Ook de doelgroepen van de twee strategieën verschillen: de NDS richt zich primair op de overheid en samenleving, terwijl de NTS zich met name richt op onderzoek- en innovatieclusters die bestaan uit het bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheidsorganisaties. “Uiteraard zullen wij bij het opstellen van de NTS Actieagenda’s voor AI/Data en Cybersecurity Technologies aansluiting zoeken bij de prioriteiten binnen de NDS en waar relevant op zoek gaan naar raakvlakken en synergie”, aldus Grotenhuis.
De 6 prioriteiten van de NDS
De NDS legt de nadruk op zes prioriteiten waarop alle overheidsorganisaties als één overheid samen versnellen. Dit zijn:
- We zetten cloudtechnologie gezamenlijk in;
- We delen en benutten data op een verantwoorde manier over overheidslagen heen;
- We benutten op een verantwoorde manier de kansen van AI;
- We zetten burgers en ondernemers centraal;
- We versterken digitale weerbaarheid en digitale autonomie van de overheid;
- We versterken digitaal vakmanschap van ambtenaren en hebben een moderne werkomgeving.
Betere digitale toekomst voor iedereen
De Nederlandse Digitaliseringsstrategie (een document van 10 pagina’s) benadrukt dat samenwerking essentieel is om tot doorbraken te komen. Een vervolgstap is om de benodigde investeringen in kaart te brengen om een krachtige digitale overheid te realiseren, die werkt voor alle Nederlanders. Parallel daaraan wordt samen met alle overheidslagen gestart met de uitvoering van de strategie.
Van Marum heeft toegezegd om vóór het eind van het jaar de investeringsagenda voor de NDS uit te werken. Tot die tijd worden inspanningen gefinancierd uit bestaande budgetten. Daarnaast moet er worden geschreven aan een uitvoeringsprogramma en moet er een bezetting bij worden gezocht.